Na de genocide, over de genocide
Om dit relaas te beperken tot ‘de honderd dagen’ (van 6 april tot half juli 1994), alleen nog deze bijkomende mogelijke onderzoeksvragen.
Hoe kunnen we verklaren dat zowat elke vluchteling in ons land, Tutsi zowel als Hutu, telkens weer tientallen familieleden kan opsommen die omgekomen zijn in ‘Rwanda 1994’? Nogmaals: wie heeft dan wie vermoord?
Hoe kunnen we verklaren dat op elk proces over de Rwandese genocide, zowel in een bepaald land zoals in België als voor het internationaal tribunaal, telkens weer valse getuigen opdagen die in het beste geval ontmaskerd worden, soms voor lief genomen? Hoe betrouwbaar zijn dan de gerechtelijke uitspraken in de genocide-processen?
Hoeveel beschuldigden van genocide zitten nu nog opgesloten in Rwandese gevangenissen zonder enige vorm van proces, dikwijls zonder enige aanklacht? Hoeveel gevangen beschuldigden zijn er al aan ontbering gestorven in de afgelopen 20 jaar, zonder dat we weten of ze schuldig of onschuldig waren?
Waarom zetelen sommige machthebbers van voor de genocide nu ‘gewoon’ in de hoogste cenakels van het huidige regime in Rwanda en zijn collega’s van hen ofwel veroordeeld ofwel opgesloten ofwel omgebracht door datzelfde huidige regime?
En de rest
En dan laten we de vervelende vragen over alles wat er gebeurd is ná half juli 1994 voorlopig even rusten. Vragen over de politieke en militaire repressie in het ‘nieuwe Rwanda’, over de massamoorden (‘mogelijk genocide’, zeggen de Verenigde Naties) door het huidige regime op de Rwandese vluchtelingen in Congo/Zaïre in 1996/1997, over de moorden op tegenstanders van het regime in het buitenland (Kampala, Nairobi, Johannesburg, Brussel, …), over de ook economische almacht in het nieuwe Rwanda van een kleine elite rond de huidige president, over de angst om te praten in dit nieuwe land, …
Twintig jaar later heeft de Rwandese tragedie nog lang niet al haar geheimen prijsgegeven. Pas als de waarheid over ‘Rwanda 1994’ gezegd mag en zal worden, bestaat er enige kans op een echte vrede en verzoening en dus een toekomst voor het getormenteerde land. De vrees lijkt gewettigd dat dit niet mogelijk zal zijn onder het huidige eenzijdige regime.
(Peter Verlinden is VRT-journalist en volgt het Rwanda-dossier sinds 1989.)
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire